- Λεπτομέρειες
- Τελευταία ενημέρωση : 02 Απριλίου 2022 02 Απριλίου 2022
Πρωτοχρονιάτικη 5ήμερη εκδρομή, 5-9/1/2022, Φλώρινα, Καϊμακτσαλάν, Αρκτούρος, Καστοριά, Πρέσπες, Έδεσσα, Λουτρά Πόζαρ.
Με ένα πούλμαν ξεκινήσαμε, Τετάρτη, 5 Γενάρη του νέου έτους, με καλό καιρό από τη Νίκαια για Λαμία, όπου κάναμε μια σύντομη στάση στον Άγιο Κωνσταντίνο. Στη συνέχεια μετά τη Λαμία πήραμε την παλαιά Εθνική για Δομοκό και φτάσαμε στην όμορφη πόλη της Καρδίτσας.
Εδώ σε ένα πάρκο προσφέρθηκε το “κρύο γεύμα” του “Φυσιολάτρη” και στη συνέχεια φύγαμε για Καλαμπάκα, Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και το απογευματάκι φτάσαμε στη Φλώρινα. Τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο μας και κατά τις 7 συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί για να κάνουμε τον απογευματινό μας περίπατο και να γνωρίσουμε την πόλη.
Ακολουθώντας την κεντρική λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου, περάσαμε μπροστά από τα νεοκλασικά κτήρια του Δημαρχείου, των Δικαστηρίων, την κεντρική πλατεία, Γ. Μόδη, που ήταν ακόμα στολισμένη με φωτάκια, από το καφενείο, όπου σύχναζε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, τη Λέσχη Πολιτισμού Φλώρινας και το Λαογραφικό Μουσείο που δυστυχώς αυτή την ώρα ήταν κλειστά και κατευθυνθήκαμε προς τον ποταμό Σακουλέβα.
Εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού χτυπάει η καρδιά της πόλης με τα γραφικά σπίτια στις όχθες του, τις γέφυρες, τις πάπιες που φιλοξενεί στην κοίτη του που έγινε σημείο αναφοράς και για το γνωστό σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο, ο οποίος διάλεξε την περιοχή για το γύρισμα ταινιών του. Με τα πόδια ύστερα από μιάμιση ώρα φτάσαμε στη γνωστή ταβέρνα του «Καραγκιόζη» όπου δειπνήσαμε και ύστερα αναχωρήσαμε για το ξενοδοχείο μας.
Πέμπτη πρωί, 6 Γενάρη, αναχωρήσαμε για τις Πρέσπες περνώντας από το Χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας Πισοδερίου, το οποίο ήταν χιονισμένο. Εδώ στο χωριό Πισοδέρι, στην Αγ. Παρασκευή, είναι θαμμένο το κεφάλι του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και μέσα στο χωριό βρίσκεται και η Μοδέστειος Σχολή, την οποία είδαμε από το πούλμαν. Έπειτα κατευθυνθήκαμε προς το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, έχοντας αριστερά μας το όρος Βέρνον και δεξιά ο Βαρνούντας και στο βάθος φαίνονταν οι λίμνες των Πρεσπών.
Η δημιουργία του Διασυνοριακού Πάρκου των Πρεσπών του πρώτου προστατευόμενου στα Βαλκάνια, διακηρύχτηκε το 2000 μετά από συνάντηση των 3 πρωθυπουργών Ελλάδας, Αλβανίας και Σκοπίων στον Άγιο Γερμανό, ώστε να προστατευθεί και να αναπτύσσεται συνεχώς η περιοχή του Πάρκου. Η ομορφιά του ασύγκριτη, η βιοποικιλότητα πολύ πλούσια, πολλοί και σημαντικοί οι παραδοσιακοί οικισμοί και τα μνημεία της περιοχής. Μοναδικές οι δυνατότητες αναψυχής και διάφορων δράσεων στις Πρέσπες. Βρίσκονται σε υψόμετρο 900 μ. και είναι περικυκλωμένες από βουνά.
Ήδη από το 1974 η περιοχή των Πρεσπών κηρύχτηκε, για την ομορφιά του τοπίου της, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, Εθνικός Δρυμός, ο μεγαλύτερος Εθν. Δρυμός στην Ελλάδα με έκταση 270 km2, με στόχο την προστασία των σπάνιων ειδών πτηνών της περιοχής και της συστάδας των αιωνόβιων κέδρων στον Αη-Γιώργη.
Από ψηλά αντικρίσαμε τη μικρή Πρέσπα, που μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι της ανήκει στην Αλβανία, με το νησί του Αγ. Αχιλλείου και το λιλιπούτειο Βιδρονήσι νοτιότερα, ακόμη πιο κάτω το χωριό Μικρολίμνη και στο βάθος δεξιά τον “λαιμό” που χωρίζει τη Μικρή από τη Μεγάλη Πρέσπα, τα 39 km2 της οποίας μόνο ανήκουν στη χώρα μας. Η Μεγάλη δέχεται τα νερά της Μικρής και αυτά με τη σειρά τους χύνονται στη λίμνη Αχρίδα.
Περάσαμε από το Πλατύ και κατευθυνθήκαμε προς το χωριό Άγιος Γερμανός, που πήρε το όνομά του από την ομώνυμη βυζαντινή εκκλησία του 11ου αι..
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν, εκτός από τα εντυπωσιακά κεραμοπλαστικά κοσμήματα της εξωτερικής του επιφάνειας και οι τοιχογραφίες του ναού.
Επισκεφτήκαμε το ναό του Αγίου Γερμανού και στη συνέχεια περπατήσαμε στα όμορφα σοκάκια και φτάσαμε και μέχρι το παραδοσιακό νερόμυλο. Ένα πέτρινο κτίσμα που έχει πλήρως αποκατασταθεί και χρησίμευε σαν μύλος (για την άλεση των σιτηρών), νεροτριβή (για το πλύσιμο των μάλλινων υφασμάτων ) και μαντάνι ( για το φούσκωμα των υφαντών) . Το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος έχει αναλάβει για να τον κάνει προσεχώς πλήρως λειτουργικό.
Ακολούθως, πήγαμε στο νησάκι του Αγ. Αχιλλείου, περνώντας την πεζογέφυρα, κάναμε την επίσκεψή μας πρώτα στη βασιλική του Αγ. Αχιλλείου, το σημαντικότερο μνημείο του νησιού, αφού περάσαμε από τον ναό του Αγ. Γεωργίου. Η βασιλική χτίστηκε στα 983 ή 986 μ.Χ. από τον τσάρο των Βουλγάρων Σαμουήλ, ο οποίος, μετά την κατάληψη της Λάρισας μετέφερε από εκεί τα λείψανα του αγίου, ώστε να καταδείξει στους αντιπάλους του Βυζαντινούς ότι ο πυρήνας του κράτους του βρίσκεται νοτιότερα πλέον, στην Πρέσπα.
Σήμερα η κάποτε ξυλόστεγη και με τρία κλίτη βασιλική στέκεται ερειπωμένη, αλλά μπορεί κανείς να καταλάβει το μεγαλείο που διέθετε άλλοτε και από το υπερβολικό ύψος του ναού, από το σύνθρονο που υπάρχει στο Ιερό, από τα ίχνη των τοιχογραφιών (τα καλύτερα δείγματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας) αλλά και από τους τάφους σημαντικών προσώπων, που υπάρχουν στο νότιο κλίτος. Στον ένα από αυτούς μάλλον φυλασσόταν το λείψανο του αγίου, ενώ σε ένα άλλον, όπου βρέθηκε ένα κομμάτι μεταξωτού υφάσματος, υποθέτουν ότι είχε ταφεί ο ίδιος ο τσάρος Σαμουήλ.
Στη συνέχεια όσοι ήθελαν έκαναν τον γύρο του νησιού, αναζητώντας πρώτα την Παναγιά της Πορφύρας, έναν μικρό ναό του 16ου αι., με τοιχογραφία της Παναγίας με πορφυρό μαφόριο, και ανηφορίζοντας έπειτα ως το κολονάκι, που δηλώνει το ψηλότερο σημείο του νησιού, στα 925 μ.
Κατηφορίσαμε στη συνέχεια από την άλλη πλευρά, όπου βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγ. Δημητρίου και των 12 Αποστόλων, καταλήγοντας στον σύγχρονο Άγ. Αχίλλειο, πάνω από το χωριό με τους λιγοστούς κατοίκους. Εκεί συναντήσαμε τους λίγους φίλους, που προτίμησαν την ξεκούραση, παρέα με ένα καφέ, ένα ζεστό ρόφημα και με θέα την υπέροχη μικρή Πρέσπα. Το θέαμα της λίμνης ήταν όντως εντυπωσιακό και οι αντανακλάσεις από τα χιονισμένα ολόγυρα βουνά την έκαναν ακόμα πιο γοητευτική. Πολλά πουλιά επίσης πετούσαν πάνω από νερά και φώλιαζαν στους καλαμιώνες, κάνοντας το περιβάλλον ελκυστικότερο...
Στη συνέχεια αναχωρήσαμε για τον παραδοσιακό οικισμό των Ψαράδων, όπου οι ορειβάτες, έκαναν μια πεζοπορία 2 ωρών μέσα στο δάσος αρκεύθων σε μονοπάτια και σε χωματόδρομους ως το ακρωτήριο Ρότι κοντά στο τριεθνές σημείο. Επίσης επισκέφθηκαν και το ασκηταριό Μεταμόρφωσης (13ου αιώνα) και επέστρεψαν στο μικρό αυτό παραδοσιακό χωριό. Από την Κούλα ως τους Ψαράδες υπάρχει το μοναδικό στην Ευρώπη δάσος αρκεύθου ( κέδρου, ψευδοκυπάρισσου ). Λέγεται πως ποτέ δεν κόπηκαν από φόβο και σεβασμό προς τον Άγιο... Οι άρκευθοι εδώ έχουν ύψος 10-13 μέτρων και η ηλικία τους ξεπερνάει πιθανότατα τα 500 έτη.
Οι τουρίστες, έμειναν για γεύμα στους Ψαράδες, όπου παραμείναμε για ένα δίωρο περίπου, δοκιμάζοντας τα ονομαστά γριβάδια, τσιρόνια της λίμνης, τις πιπεριές, τη φασολάδα, το περίφημο τσίπουρο. Λίγοι από εμάς τόλμησαν μια βόλτα με τη βάρκα ως τα ασκηταριά της Μ. Πρέσπας και τις βραχογραφίες.
Ασκηταριά και βραχογραφίες χρονολογούνται από τον 13ο ως τα μέσα του 15ου αι. Πρώτα είδαμε την τοιχογραφία της Παναγίας Βλαχερνίτισσας και στη συνέχεια το ασκηταριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και επιστρέψαμε. Μπροστά από το ασκηταριό της μικρής Ανάληψης ο βαρκάρης μας είπε ότι βρισκόμαστε πάνω από το βαθύτερο σημείο της Μεγάλης Πρέσπας και μας έδειξε το “ τριεθνές”, το σημείο δηλαδή όπου συναντώνται οι νοητές υδάτινες γραμμές των συνόρων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία των Σκοπίων. Λίγη ώρα να τσιμπήσουν κάτι στο πόδι και οι ορειβάτες και όλοι μαζί φύγαμε για την επιστροφή μας. Πήγαμε κατευθείαν στη γνωστή μας ταβέρνα για φαγητό και επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας για ξεκούραση.
Παρασκευή, 7 Γενάρη, μετά το πρωινό μας, φύγαμε για το Χιονοδρομικό Κέντρο Καϊμακτσαλάν (Βόρας).
Το όρος Βόρας-Καϊμακτσαλάν είναι το 3ο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, ακριβώς πάνω στα σύνορα. Η ψηλότερη κορυφή του είναι ο Προφήτης Ηλίας στα 2.524 μ. και εκεί υπάρχει μια μικρή εκκλησία, μνημείο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Το Χιονοδρομικό Κέντρο, σε υψόμετρο από 2.050 ως 2.480 μ., ήταν γεμάτο κόσμο, η μέρα λαμπρή και μόνο το μεσημεράκι άρχισε ο καιρός να χαλάει.
Οι ορειβάτες μας έκαναν μια διαδρομή μέσα στο χιόνι και ανέβηκαν μέχρι την κορυφή του Προφήτη Ηλία. Από το ψηλότερο σημείο θαυμάσαμε τη θέα ανατολικά προς το όρος Πάικο και νότια προς τη λίμνη Βεγορίτιδα. Χαρήκαμε τη βόλτα μας στο χιόνι μιας και ο ήλιος που βγήκε άρχισε να το μαλακώνει, παίξαμε χιονοπόλεμο και επιστρέψαμε και πάλι στο χιονοδρομικό για να αναχωρήσουμε για τον Άγιο Αθανάσιο.
Οι υπόλοιποι έκαναν βόλτα στο χιόνι ή παρέμειναν μέσα στο σαλέ για ένα ζεστό ρόφημα, έναν καφέ ή κάποιο σνακ ως την ώρα της αναχώρησής μας για το παραδοσιακό πετρόκτιστο χωριό του Παλιού Αγίου Αθανασίου. Βρίσκεται στα 1.200 μ. και είναι ίσως το διασημότερο θέρετρο στη Μακεδονία και τη Β. Ελλάδα. Η μακεδονική αρχιτεκτονική συνδυάζεται εδώ απόλυτα με το φυσικό τοπίο της περιοχής, που θυμίζει έντονα Άλπεις....
Μια ώρα περίπου είχαμε για μια πολύ σύντομη βόλτα στο “Πέτρινο χωριό” με τα ελάχιστα ερείπια των παλιών και ταπεινών σπιτιών του 16ου αι. ( μέχρι το 1980 κατοικούνταν από τους παλιούς κατοίκους του το χωριό ), ενώ σήμερα η ανοικοδόμηση έχει προχωρήσει στην “Αράχωβα” της Μακεδονίας. Γραφικά πλακόστρωτα δρομάκια και πολλά χαριτωμένα μαγαζάκια με διάφορα είδη για το αγαπημένο χειμερινό σπορ των επισκεπτών του Χιονοδρομικού, τοπικά προϊόντα και αναμνηστικά.
Ύστερα φύγαμε για την Έδεσσα, για να κάνουμε μια βόλτα στους μοναδικούς, σε παγκόσμιο επίπεδο, καταρράκτες, στο Βαρόσι, την παλιά συνοικία με τα αρχοντικά και τα ερείπια της αρχαίας και βυζαντινής πόλης. Περάσαμε από το Υπαίθριο Μουσείο Νερού, το Ερπετάριο ακολουθώντας πάντα τα παλιά πλακόστρωτα σοκάκια στο Βαρόσι. Ίσα –ίσα που προλάβαμε κάποιοι να πιούμε ένα καφεδάκι με θέα κάτω στον κάμπο της Έδεσσας και την αρχαία πόλη, που είναι χτισμένη πάνω στην αρχαία ακρόπολη, γνωστή και ως “ Θεοφρούρητο κάστρο των Βοδενών”, όπως λεγόταν παλιότερα η πόλη. Από την πόλη αυτή καταγόταν και ο λογοτέχνης Μεν. Λουντέμης.
Στη συνέχεια πήγαμε για δείπνο στο Φ.Ο.Ε.(ταβέρνα του Φυσιολατρικού Ομίλου Έδεσσας), που βρίσκεται στο πευκοδάσος στην περιοχή Γαβαλιώτισσα στους πρόποδες του λόφου με θέα την πόλη της Έδεσσας. Σκοτείνιαζε πια, όταν πήραμε τον μακρύ δρόμο για τη βάση μας, τη Φλώρινα, και κουρασμένοι πήγαμε κατευθείαν για ύπνο, γιατί την επόμενη μέρα είχαμε πάλι πολύ πρωινό ξύπνημα...
Σάββατο 8 Γενάρη μετά το πρωϊνό μας, φύγαμε για την ανατολική και νότια πλευρά του νομού Φλώρινας, με αρχικό στόχο την επίσκεψη στον Αρκτούρο, στο κέντρο προστασίας της αρκούδας, έξω από το Νυμφαίο. Ξεναγηθήκαμε όλοι, σε δύο ομάδες, και καταφέραμε να δούμε τις αρκούδες, τα πολύπαθα και συμπαθέστατα θηλαστικά, που ακόμα δεν είχαν πέσει σε χειμερία νάρκη. Αφού ψωνίσαμε και διάφορα αναμνηστικά, επιστρέψαμε στον χώρο στάθμευσης, στην είσοδο του παραδοσιακού χωριού.
Στην επιστροφή μας κάναμε μια σύντομη επίσκεψη στη Νίκειο Σχολή όπου στεγάζεται το Περιβαλλοντικό Κέντρο Αρκτούρου. Ένα ψηλό παραδοσιακό και επιβλητικό κτήριο, από το όνομα ενός ευεργέτη της περιοχής, όπου ενημερώθηκε, με διαφορετικό τώρα τρόπο, για την αρκούδα γενικότερα.
Τα ζεστά μαγαζάκια του διατηρητέου οικισμού, χαριτωμένα και μικρά τα περισσότερα, φιλοξένησαν αρκετούς από εμάς. Πετύχαμε τελικά να τη δούμε “χιονισμένη την αθέατη Νύμφη”, τη Νιβεάστα, όπως λεγόταν αρχικά στα βλάχικα το Νυμφαίο! Το όνομά της παρεφθάρη στα τέλη του 18ου αι. σε Νέβεσκα, το οποία, στα αρβανίτικα σημαίνει “ δεν υπάρχει Νύμφη”. Το σημερινό όνομα το πήρε το 1928.
Επόμενος σταθμός μας η Καστοριά και το Δισπηλιό. Επισκεφτήκαμε πρώτα τον αρχαιολογικό προϊστορικό οικισμό του Δισπηλιού. Το Δισπηλιό είναι ένας λιμναίος οικισμός στην Καστοριά που βρίσκεται δίπλα στη λίμνη της Καστοριάς 7 χλμ. πριν από την πόλη, στη θέση «Νησί». Με συστηματική ανασκαφή που ξεκίνησε το 1992 από τον καθηγητή κ. Κεραμόπουλο βρέθηκαν τμήματα από πήλινα αγγεία, λίθινα και οστέινα εργαλεία, ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα πήλινα ειδώλια, μικρογραφικές αναπαραστάσεις αντικειμένων επίσης σε πηλό, οστά ζώων και ψαριών, σπόροι απανθρακωμένων δημητριακών και άλλων καρπών, που έδωσαν πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των νεολιθικών ψαράδων και γεωργοκτηνοτρόφων του Δισπηλιού αλλά και για την ιδεολογία τους και τις σχέσεις μεταξύ τους.
Σ' ένα δεύτερο στάδιο πραγματοποιήθηκε η αναπαράσταση μερικών καλυβών του νεολιθικού Δισπηλιού. Ο τελικός στόχος είναι η δημιουργία ενός ενεργού οικομουσείου στην περιοχή με την αναπαράσταση και της προϊστορικής φύσης και των ανθρώπινων καλλιεργειών.
Ιδιαίτερα βρέθηκε μια ξύλινη πινακίδα που χρονολογήθηκε στο 5.260 π.Χ. και φέρει επάνω της «σήματα» που θα μπορούσαν να αποδοθούν σ' έναν κώδικα μίας πρωτογενούς γραπτής επικοινωνίας. Αφού ξεναγηθήκαμε επισκεπτόμενοι τις καλύβες που αναπαριστάνουν αυτές του λιμναίου οικισμού, πήγαμε για γεύμα στην ταβέρνα «Αθήρι» δίπλα στους Αμπελόκηπους και μείναμε κατενθουσιασμένοι από τα νόστιμα φαγητά της κ. Ευθαλίας. Απογευματάκι φύγαμε για την Καστοριά.
Η πόλη της Καστοριάς είναι χτισμένη πάνω σε μια χερσόνησο που εισχωρεί στη λίμνη Ορεστιάδα και βρίσκεται κάτω από τους εντυπωσιακούς ορεινούς όγκους του Γράμμου και του Βιτσίου. Πρόκειται για μια σύγχρονη πόλη, που έχει διατηρήσει αρκετά τον παραδοσιακό χαρακτήρα με εκατοντάδες αρχοντικά σπίτια.
Οι τουρίστες έκαναν τον γύρο της λίμνης επισκεπτόμενοι τη Μονή της Παναγίας Μαυριώτισσας και το Σπήλαιο του Δράκου και στη συνέχεια επισκέφτηκαν την Πλατεία στο Ντολτσό με τα αρχοντικά σπίτια και το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.
Η λίμνη της Καστοριάς αυτή την εποχή φιλοξενεί πολλά είδη πουλιών, όπως αργυροπελεκάνους και βουβόκυκνους, αγριόπαπιες και λαγγόνες, ερωδιούς κ.ά., αλλά και ιχθυοπανίδα, αφού είναι η δεύτερη πιο παραγωγική σε αλιεύματα λίμνη της Ελλάδας.
Οι πεζοπόροι έκαναν μια υπέροχη πεζοπορία 2 ωρών, κάνοντας το μικρό γύρο της λίμνης, περνώντας πρώτα από το Σπήλαιο Δράκου, τη Μονή Μαυριώτισσας έπειτα και καταλήγοντας στο Ντολτσό στην πόλη της Καστοριάς.
Στις 19.00 αναχωρήσαμε για την επιστροφή στο ξενοδοχείο όπου πήγαμε κατευθείαν για ξεκούραση.
Κυριακή 9 Γενάρη, ημέρα επιστροφής, αφού φορτώσαμε τις αποσκευές μας ξεκινήσαμε για να κάνουμε το μπάνιο μας στα ιαματικά λουτρά του Λουτρακίου, τα πασίγνωστα Λουτρά Πόζαρ. Η ονομασία τους προέρχεται από τις λέξεις “πο” και “ζαρ”, που σημαίνουν “κάτω από τη φωτιά”.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες των νερών εδώ συνιστώνται για παθήσεις του κυκλοφοριακού και αναπνευστικού συστήματος, για γυναικολογικές και δερματικές παθήσεις, για ρευματοπάθειες και ενδείκνυται και η ποσιθεραπεία για παθήσεις νεφρών, ήπατος και χολής.
Μείναμε εκεί για χαλαρωτικό και θεραπευτικό συνάμα μπανάκι στην κεντρική πισίνα ή σε κάποια από τις ανοιχτές πισίνες, δίπλα στον θερμοπόταμο Τόπλιτσα, που σχηματίζει μικρούς καταρράκτες. Ψωνίσαμε και κάποια τοπικά προϊόντα από τα περιπτεράκια, όπως κρασάκι, βότανα, αποξηραμένους καρπούς κ.ά.
Στις 12.00 αναχωρήσαμε για την Κατερίνη οπού καθίσαμε για γεύμα και στη συνέχεια φύγαμε για την Αθήνα κάνοντας μια μικρή στάση στον Αγ. Κωνσταντίνο, γεμάτοι από εικόνες με όμορφα τοπία, εμπειρίες πρωτόγνωρες και ζεστασιά από την καλή παρέα που είχαμε αυτές τις 5 μέρες στη δυτική Μακεδονία, ευχόμενοι να μπορέσουμε να επισκεφτούμε ξανά την περιοχή.
