Με δύο πούλμαν σχεδόν γεμάτα ξεκινήσαμε, Τρίτη, 3 Γενάρη του νέου έτους, με καλό αλλά κρύο καιρό από τη Νίκαια για Λαμία, όπου κάναμε μια σύντομη στάση, και Τέμπη έπειτα, όπου προσφέρθηκε το “κρύο γεύμα” του “Φυσιολάτρη”. Ο ηλιάκος, το ημίγλυκο κρασάκι και το παστελάκι στο τέλος μας “ζέσταιναν”, μια και δίπλα στο ποτάμι η δροσιά ήταν αρκετή. Επισκεφτήκαμε και το εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής, η οποία μαρτύρησε σε αυτόν τον τόπο, και πήραμε την ανηφόρα προς την άσφαλτο, περνώντας από τα μικρά μαγαζάκια με τα γνωστά ενθύμια.Περάσαμε τη Λάρισα, τον Πλαταμώνα με το επιβλητικό και πολύ καλά διατηρημένο φράγκικο κάστρο, την Κατερίνη και πήραμε τον δρόμο για τη Νέα Αγαθούπολη.

 

Στόχος μας την 1η μέρα της εκδρομής μας ήταν  η επίσκεψη στο Εθνικό Πάρκο  Δέλτα Αξιού και συγκεκριμένα στο Παρατηρητήριο της Ν. Αγαθούπολης και ένας μικρός περίπατος στις εκβολές του Αλιάκμονα ποταμού. Στο Πάρκο εκβάλλουν 4 ποταμοί ( ο Αλιάκμονας, ο Λουδίας, ο Αξιός-Βαρδάρης και ο Γαλλικός ποταμός ) και με τις εκτεταμένες λιμνοθάλασσες δημιουργείται ένα από τα πιο σύνθετα υγροτοπικά συστήματα της Ελλάδας, το οποίο αποτελείται από αλμυρούς βάλτους, υγρολίβαδα, παράκτιες νησίδες, παρόχθια δάση και ορυζώνες ακόμα, όλα κατάλληλα ενδιαιτήματα για πολλά είδη πτηνών. Γι΄αυτά κυρίως ενημερωθήκαμε στο Παρατηρητήριο και, με κιάλια αλλά και τηλεσκόπια, κάναμε τις παρατηρήσεις μας. Έτσι μπορέσαμε να δούμε από μακριά πλήθος φοινικόπτερων, τσικνιάδων, αλλά και πολλές βαλτόπαπιες, γλάρους και πελεκάνους. Καταφέραμε επίσης να δούμε, με την υπόδειξη της υπεύθυνης φυσικά, και τις μυδοκαλλιέργειες, στα νότια του Παρατηρητηρίου. Έπειτα κάναμε τις βολτίτσες μας στους μικρούς χωματόδρομους που φέρνουν κοντά στους υγρότοπους και τα πουλιά για να παρατηρήσουμε από κοντά τους φτερωτούς φίλους μας. Πού και που μέσα από τους καλαμιώνες ακουγόντουσαν οι φωνές των πουλιών και κάποια στιγμή σταθήκαμε τυχεροί καθώς απολαύσαμε την απογείωση από τη λίμνη δύο γερανών που στη συνέχεια πέρασαν πετώντας από πάνω μας και κατευθύνθηκαν προς τη θάλασσα. Κάναμε έτσι ένα υπέροχο απογευματινό περίπατο στο Δέλτα Αξιού και πήραμε αρκετές φωτογραφίες.

Αναχωρήσαμε απογευματάκι από εκεί για Φλώρινα, όπου φτάσαμε βράδυ πια και τακτοποιηθήκαμε στα δύο ξενοδοχεία που είχαμε κλείσει. Κατά τις 9 συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί για φαγητό σε ταβέρνα στην έξοδο σχεδόν της πόλης. Με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής χορέψαμε, διασκεδάσαμε και φύγαμε “χορτάτοι” αρκετά αργά για ύπνο. Τετάρτη πρωί, 4 Γενάρη,  αναχωρήσαμε για Χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας Πισοδερίου, το οποίο ήταν χιονισμένο, και το χωριό Πισοδέρι. Εδώ, στην Αγ. Παρασκευή, είναι θαμμένο το κεφάλι του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και μέσα στο χωριό βρίσκεται και η Μοδέστειος Σχολή, την οποία είδαμε από το πούλμαν. Κατευθυνθήκαμε προς το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, έπειτα. Αριστερά μας το όρος Βέρνον και δεξιά ο Βαρνούντας ήταν κατάλευκα, αλλά τα χιόνια άρχισαν να μειώνονται, καθώς κατεβαίναμε υψομετρικά.

 Η δημιουργία του Διασυνοριακού Πάρκου του πρώτου προαστατευόμενου στα Βαλκάνια, διακηρύχτηκε το 2000 μετά από συνάντηση των 3 πρωθυπουργών Ελλάδας, Αλβανίας και πΓΔΜ στον Άγιο Γερμανό, ώστε να προστατευθεί και να αναπτύσσεται συνεχώς η περιοχή του Πάρκου. Η ομορφιά του ασύγκριτη, η βιοποικιλότητα πολύ πλούσια, πολλοί και σημαντικοί οι παραδοσιακοί οικισμοί και τα μνημεία της περιοχής. Μοναδικές οι δυνατότητες αναψυχής και διάφορων δράσεων στις Πρέσπες. Βρίσκονται σε υψόμετρο 900 μ. και είναι περικυκλωμένες από βουνά.

Ήδη από το 1974 η περιοχή των Πρεσπών κηρύχτηκε, για την ομορφιά του τοπίου της, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, Εθνικός Δρυμός, ο μεγαλύτερος Εθν. Δρυμός στην Ελλάδα με έκταση 270 km2, με στόχο την προστασία των σπάνιων ειδών πτηνών της περιοχής και της συστάδας των αιωνόβιων κέδρων στον Αη-Γιώργη.

Από ψηλά αντικρίσαμε τη μικρή Πρέσπα, που μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι της ανήκει στην Αλβανία,  με το νησί του Αγ. Αχιλλείου και το λιλλιπούτειο Βιδρονήσι νοτιότερα, ακόμη πιο κάτω το χωριό Μικρολίμνη, ολόγυρα χιονισμένα βουνά και στο βάθος δεξιά τον “λαιμό” που χωρίζει τη Μικρή από τη Μεγάλη Πρέσπα, τα 39 km2  της οποίας μόνο ανήκουν στη χώρα μας. Η Μεγάλη δέχεται τα νερά της Μικρής και αυτά με τη σειρά τους χύνονται στη λίμνη Αχρίδα.Περάσαμε από την Κούλα και κατευθυνθήκαμε προς το χωριό Πύλη, λίγο πριν από το οποίο βρίσκεται το Θεματικό Εκθεσιακό Κέντρο Ενημέρωσης Πύλης, όπου η υπεύθυνη μας έκανε μια πλήρη ενημέρωση σχετικά με τις 2 λίμνες, τα υδρόβια πουλιά που ζουν εκεί, την αλιεία σε αυτές, αλλά και τα θηλαστικά και τη χλωρίδα της περιοχής.

Ακολούθως, πήγαμε στο νησάκι του Αγ. Αχιλλείου, περνώντας την πεζογέφυρα και, μαζί με την υπεύθυνη κάναμε την επίσκεψή μας πρώτα στη βασιλική του Αγ.Αχιλλείου, το σημαντικότερο μνημείο του νησιού, αφού περάσαμε από τον ναό του Αγ. Γεωργίου. Η βασιλική χτίστηκε στα 983 ή 986 μ.Χ. από τον τσάρο των Βουλγάρων Σαμουήλ, ο οποίος, μετά την κατάληψη της Λάρισας μετέφερε από εκεί τα λείψανα του αγίου, ώστε να καταδείξει στους αντιπάλους του Βυζαντινούς ότι ο πυρήνας του κράτους του βρίσκεται νοτιότερα πλέον, στην Πρέσπα. Σήμερα η ξυλόστεγη κάποτε και με 3 κλίτη βασιλική στέκεται ερειπωμένη, αλλά μπορεί κανείς να καταλάβει το μεγαλείο που διέθετε άλλοτε και από το υπερβολικό ύψος του ναού, από το σύνθρονο που υπάρχει στο Ιερό, από τα ίχνη των τοιχογραφιών ( τα καλύτερα δείγματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας ) αλλά και από τους τάφους σημαντικών προσώπων, που υπάρχουν στο νότιο κλίτος. Στον ένα από αυτούς μάλλον φυλασσόταν το λείψανο του αγίου, ενώ σε ένα άλλον, όπου βρέθηκε ένα κομμάτι μεταξωτού υφάσματος, υποθέτουν ότι είχε ταφεί ο ίδιος ο τσάρος Σαμουήλ.Αφού η υπεύθυνη τελείωσε την ξενάγησή της στον Άγιο Αχίλλειο, όσοι  ήθελαν έκαναν τον γύρο του νησιού, αναζητώντας πρώτα την Παναγιά της Πορφύρας, έναν μικρό ναό του 16ου αι., με τοιχογραφία της Παναγίας με πορφυρό μαφόριο, και ανηφορίζοντας έπειτα ως το κολονάκι, που δηλώνει το ψηλότερο σημείο του νησιού, στα 925 μ. Κατηφορίσαμε στη συνέχεια από την άλλη πλευρά, όπου βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγ. Δημητρίου και των 12 Αποστόλων, καταλήγοντας στον σύγχρονο Άγ. Αχίλλειο, πάνω από το χωριό με τους λιγοστούς κατοίκους. Εκεί συναντήσαμε τους λίγους φίλους, που προτίμησαν την ξεκούραση, παρέα με ένα καφέ, ένα ζεστό ρόφημα και με θέα την υπέροχη μικρή Πρέσπα. Το θέαμα της λίμνης ήταν όντως εντυπωσιακό, αφού σε μεγάλο μέρος της ήταν παγωμένη και οι αντανακλάσεις από τα χιονισμένα ολόγυρα βουνά την έκαναν ακόμα πιο γοητευτική. Πολλά πουλιά επίσης πετούσαν πάνω από νερά και φώλιαζαν στους καλαμιώνες, κάνοντας το περιβάλλον ελκυστικότερο...Νωρίτερα αναχώρησαν οι ορειβάτες, οι οποίοι κατέβηκαν από το πούλμαν στον Άγιο Γεώργιο, για να κάνουν μια όμορφη διαδρομή στο όρος Ντέβας, δυτικά της μικρής Πρέσπας, και να καταλήξουν στον παραδοσιακό οικισμό των Ψαράδων. Από την Κούλα ως τους Ψαράδες υπάρχει το μοναδικό στην Ευρώπη δάσος αρκεύθου ( κέδρου, ψευδοκυπάρισσου ). Λέγεται πως ποτέ δεν κόπηκαν από φόβο και σεβασμό προς τον Άγιο... Οι άρκευθοι εδώ έχουν ύψος 10-13 μέτρων και η ηλικία τους ξεπερνάει πιθανότατα τα 500 έτη. Έκαναν μια πεζοπορία 2,5 ωρών μέσα στο δάσος αρκεύθων σε μονοπάτια και σε χωματόδρομους. Ανεβαίνοντας πιο ψηλά προς τη κορυφή του όρους Ντέβας συνάντησαν και αρκετό χιόνι που είχε πέσει τις προηγούμενες ημέρες. Φτάνοντας πάνω από το χωριό Ψαράδες άρχισαν να κατηφορίζουν προς το χωριό. Κάποια στιγμή μας είπαν ότι συνάντησαν δυο ελάφια που πέρασαν από μπροστά τους διασχίζοντας κάθετα το χωματόδρομο με μεγάλα πηδήματα και γρήγορα κρύφτηκαν στο πυκνό δάσος. Δυστυχώς δεν πρόλαβαν να αποθανατίσουμε τη σκηνή γιατί τους  αιφνιδίασαν αφού όλα έγιναν αστραπιαία.. Στη συνέχεια οι πεζοπόροι έφτασαν στην άσφαλτο που οδηγεί στο μικρό αυτό παραδοσιακό χωριό. Λίγη ώρα να τσιμπήσουν κάτι στο πόδι και όλοι μαζί φύγαμε για τον Άγιο Γερμανό.Οι τουρίστες,  με τη συνοδεία πάλι της υπεύθυνης του Φορέα Διαχείρισης Πρεσπών, βρεθήκαμε για γεύμα στους Ψαράδες, όπου παραμείναμε για ένα δίωρο περίπου, δοκιμάζοντας τα ονομαστά γριβάδια, τσιρόνια της λίμνης, τις πιπεριές, τη φασολάδα, το περίφημο τσίπουρο. Λίγοι από εμάς τόλμησαν μια βόλτα με τη βάρκα ως τα ασκηταριά της Μ. Πρέσπας και τις βραχογραφίες. Πρώτα είδαμε την τοιχογραφία της Παναγίας Βλαχερνίτισσας. Το κρύο ήταν τσουχτερό, αλλά τα καταφέραμε και φτάσαμε ως το ασκηταριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και επιστρέψαμε. Μπροστά από το ασκηταριό της μικρής Ανάληψης ο βαρκάρης μας είπε ότι βρισκόμαστε πάνω από το βαθύτερο σημείο της Μεγάλης Πρέσπας και μας έδειξε το “ τριεθνές”, το σημείο δηλαδή όπου συναντώνται οι νοητές υδάτινες γραμμές των συνόρων με την Αλβανία και το FYROM.

Ασκηταριά και βραχογραφίες  χρονολογούνται από τον 13ο ως τα μέσα του 15ου αι.

Όταν ήρθαν και οι ορειβάτες και συγκεντρωθήκαμε όλοι, φύγαμε για τον άλλον παραδοσιακό οικισμό της περιοχής των Πρεσπών, τον Άγιο Γερμανό. Περνώντας από το κανάλι που ενώνει τις δυο Πρέσπες, η υπεύθυνη του Φορέα μας έδειξε το θυρόφραγμα που κατασκευάστηκε ώστε να ρυθμίζεται η ροή των υδάτων της Μικρής Πρέσπας.

Ο Άγιος Γερμανός ήταν το χωριό καταγωγής της, οπότε και μας ξενάγησε στον ναό του Αγίου Γερμανού πρώτα, του 11ου αι. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν, εκτός από τα εντυπωσιακά κεραμοπλαστικά κοσμήματα της εξωτερικής του επιφάνειας,  οι τοιχογραφίες του. Λίγο πιο κάτω ένας άλλος ναός, του Αγ. Αθανασίου, του 18ου αι. είναι επίσης αξιόλογος.Μας έδειξε έπειτα τα χαρακτηριστικά της τοπικής αρχιτεκτονικής σε αυτό το πιο παραδοσιακό κατοικημένο χωριό των Πρεσπών και μας οδήγησε στο εσωτερικό του επιβλητικού κτηρίου, όπου στεγάζεται ο Φορέας Διαχείρισης Εθν. Δρυμού Πρεσπών. Την ευχαριστήσαμε και αναχωρήσαμε για Φλώρινα. Δυστυχώς δεν είχαμε τον χρόνο αν επισκεφθούμε τον νερόμυλο λίγο έξω από το χωριό ούτε να φτάσουμε ως το ποτάμι Στάραμε τους καταρράκτες, όπου διαβιούν οι περίφημες πέστροφες Πρεσπών.

Πριν από το δείπνο μας επισκεφτήκαμε, πάνω από το καφενείο, όπου σύχναζε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, τη Λέσχη Πολιτισμού Φλώρινας, όπου τύχαμε μιας εξαιρετικής υποδοχής και φιλοξενίας από όλους. Μας έγινε μια σύντομη εισαγωγή για τη Λέσχη και το Λαογραφικό Μουσείο που στεγάζεται στο παραδοσιακό της κτήριο και στη συνέχεια ο καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Χάρης Κοντοσφύρης μας ξενάγησε κυρίως στα ζωγραφικά έργα αλλά και στα  γλυπτά που υπάρχουν ανάμεσα στα εκθέματα του Μουσείου. Αφού πήραμε και το γλυκάκι μας κέρασμα από τα χέρια του Προέδρου της Λέσχης, αναχωρήσαμε για το ξενοδοχείο και το δείπνο μας.Πέμπτη, 5 Γενάρη, μετά το πρωινό μας, έχοντας ολόγυρά μας ένα υπέροχο χιονισμένο τοπίο, φύγαμε για την ανατολική και νότια πλευρά του νομού Φλώρινας, με αρχικό στόχο την επίσκεψη στον Αρκτούρο, στο κέντρο προστασίας  της αρκούδας, έξω από το Νυμφαίο. Ξεναγηθήκαμε όλοι, σε δύο ομάδες, και καταφέραμε να δούμε και 8 συνολικά από τα πολύπαθα και συμπαθέστατα θηλαστικά, που ακόμα δεν είχαν πέσει σε χειμερία νάρκη. Αφού ψωνίσαμε και διάφορα αναμνηστικά, επιστρέψαμε στον χώρο στάθμευσης, στην είσοδο του παραδοσιακού χωριού, με μεγάλη προσοχή, βέβαια, γιατί ο δρόμος ήταν γεμάτος χιόνια και πάγο.Οι ορειβάτες έφυγαν από το Νυμφαίο αφού έκαναν μια σύντομη επίσκεψη στη Νίκειο Σχολή για να κάνουν μια διαδρομή στο μονοπάτι που ενώνει το Νυμφαίο με το χωριό Δροσοπηγή. Η διαδρομή ακολουθεί την πορεία του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 που μπαίνει στην Ελλάδα από τη Φλώρινα και καταλήγει στην Κρήτη. Εφοδιασμένοι όλοι με γκέτες και μποτάκια  ξεκίνησαν να ανηφορίζουν μέσα στο χιόνι που σε κάποια σημεία ξεπερνούσε και τους 30 πόντους. Αριστερά και δεξιά του δρόμου χιονισμένες οξιές και βελανιδιές μέσα σε ένα ολόλευκο τοπίο. Η πεζοπορία συνεχίστηκε μέσα στο δάσος ανάμεσα από τις ξεραμένες φτέρες που βρίσκονταν θαμμένες μέσα στο χιόνι. Αφού έφτασαν σε υψόμετρο 1100μ όπου το χιόνι ήταν περισσότερο και ο αέρας γινόταν όλο και πιο ψυχρός έπρεπε να επιστρέψουν πίσω στο χωριό. Αφού έβγαλαν αναμνηστικές φωτογραφίες ξεκίνησαν για την επιστροφή τους  και σε λιγότερο από 2 δυο ώρες έφτασαν στο Νυμφαίο και επέλεξαν κάποια ζεστά μαγαζάκια για να ζεσταθούν μέχρι να έρθει και να τους παραλάβει το πούλμαν. Έκαναν έτσι  μια όμορφη διαδρομή πάνω από τρεις ώρες στις κατάφυτες χιονισμένες πλαγιές του όρους Βίτσι.Οι τουρίστες έφυγαν από το Νυμφαίο μετά τον Αρκτούρο,  με τα δύο πούλμαν για Αετό, Αγραπιδιές, ώστε να κάνουν μια επίσκεψη στο καταφύγιο του λύκου, το οποίο επίσης ανήκει στον Αρκτούρο. Η θέα προς τις άλλες 2 λίμνες του νομού, τη Χειμαδίτιδα και τη Ζάζαρη, καθώς κατεβαίναμε από το Νυμφαίο,ήταν μαγευτική! Και οι δύο διαμορφώνουν μια ενιαία περιοχή και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους είναι αμοιβαίες. Μικρότερη η Ζάζαρη και από τις ομρφότερες στην Ελλάδα, μεγαλύτερη η Χειμαδίτιδα, με πολλούς καλαμιώνες και, λόγω των ήπιων συνθηκών διαβίωσης, βοσκοτόπι σημαντικό στη διάρκεια του χειμώνα, εξ ου και το όνομά της. Εδώ αναπαράγεται, με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στην Ελλάδα, η βαλτόπαπια.

Στο Κέντρο Ενημέρωσης για τον λύκο η ξενάγηση, στον εξωτερικό χώρο, λόγω του πλήθους μας,  ήταν εκτενέστερη και ακόμα πιο γλαφυρή και παραστατική, θα έλεγες, πράγμα που αναγκαστικά σε έκανε να συμπαθήσεις και αυτό το ζωντανό ... Στην προσπάθεια να εντοπίσουμε κάποιο κι από αυτά τα ζώα μόνο λίγοι φάνηκαν τυχεροί και κατάφεραν από μακριά να εντοπίσουν έναν από αυτούς. Η ξενάγηση συμπεριελάμβανε και ενημέρωση για τον ελληνικό ποιμενικό σκύλο, για τον οποίο γίνεται φοβερή προσπάθεια να διατηρηθεί και να συνεχιστεί “καθαρός”. Είδαμε αρκετούς από αυτούς στον περιφραγμένο χώρο μπροστά από το κέντρο ενημέρωσης.  Μετά την ξενάγησή μας χωριστήκαμε σε δύο ομάδες: η μία επισκέφτηκε το οινοποιείο “Κτήμα Άλφα” στο Αμύνταιο και η άλλη τη Νίκειο Σχολή στο  Νυμφαίο και το ίδιο το χιονισμένο χωριό. 

Ικανοποιητικότατη αποδείχτηκε για όλους τους επισκέπτες του οινοποιείου η επίσκεψη, μια και, μετά την πλήρη ξενάγηση, έγινε και δοκιμή κρασιών και μπόρεσαν όλοι να αγοράσουν διάφορες φλωρινιώτικες ποικιλίες και ανάμεσά τους το περίφημο ξινόμαυρο. Το οροπέδιο του Αμυνταίου αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες αμπελουργικές ζώνες της Ελλάδας, ήδη από τα αρχαία χρόνια.

Πολύ κοντά στο Αμύνταιο βρίσκεται και το Ξινό Νερό, όπου εμφιαλώνεται το ονομαστό νερό της Φλώρινας.  Στο χωριό Πέτρες, στις όχθες της ομώνυμης λίμνης, αποκαλύφθηκαν ερείπια οικισμού από την εποχή του σιδήρου και από την ελληνιστική περίοδο, ενώ στην 6η λίμνη του νομού, τη μεγαλύτερη Βεγορίτιδα ή του Αγίου Παντελεήμονα, βρίσκεται ένας σημαντικός προϊστορικός οικισμός. Ο σημερινός ιστορικός οικισμός βρίσκεται χτισμένος στους πρόποδες του όρους Βόρας ( Καϊμάκτσαλάν ).Μια μικρή ομάδα από όσους βρέθηκαν στο Νυμφαίο, για 2η φορά, επισκέφθηκε τη Νίκειο Σχολή, ένα ψηλό παραδοσιακό και επιβλητικό κτήριο, από το όνομα ενός ευεργέτη της περιοχής, όπου ενημερώθηκε, με διαφορετικό τώρα τρόπο, για την αρκούδα γενικότερα.

Τα ζεστά μαγαζάκια του διατηρητέου οικισμού, χαριτωμένα και μικρά τα περισσότερα, φιλοξένησαν τόσο τους περισσότερους από εμάς, αλλά κράτησαν ζεστούς και τους “μουσκεμένους” ορειβάτες μας . Το κρύο τσουχτερό, αλλά δεν απέτρεψε κάποιους από το να κάνουν αναγνωριστικές βόλτες στα γραφικά λιθόστρωτα με τα πετρόχτιστα αρχοντικά, τους παραδοσιακούς ξενώνες, ψηλούς σαν πύργους πολλές φορές, και τις εκκλησιές. Πετύχαμε τελικά να τη δούμε “χιονάτη την αθέατη Νύμφη”, τη Νιβεάστα, όπως λεγόταν αρχικά στα βλάχικα το Νυμφαίο! Το όνομά της παρεφθάρη στα τέλη του 18ου αι. σε Νέβεσκα, το οποία, στα αρβανίτικα σημαίνει   “ δεν υπάρχει Νύμφη”. Το σημερινό όνομα το πήρε το 1928.

Όλοι μαζί επιστρέψαμε στη Φλώρινα, όπου, αφού ξεκουραστήκαμε λίγο στα ξενοδοχεία μας, δειπνήσαμε στην ταβέρνα μας “ Το στέκι του Καραγκιόζη”, όπου είχαμε και τη 2η μουσική βραδιά, αφορμή για χορό και τραγούδι. Αποσυρθήκαμε αργά στα δωμάτιά μας, έχοντας ήδη λάβει την απόφαση να μην κινηθούμε προς Οχρίδα την επόμενη μέρα, λόγω των δύσκολων καιρικών συνθηκών...Έτσι, η Παρασκευή, 6 Γενάρη, ημέρα των Φώτων, αφιερώθηκε, κατ΄ανάγκη, στην όμορφη πολιτεία της Φλώρινας, η οποία ομολογουμένως θα έμενε παραπονεμένη, αν δεν την επισκεπτόμαστε περισσότερο, λόγω ακριβώς του “πλούσιου” προγράμματος της εκδρομής μας...

Κατεβήκαμε λοιπόν με το πούλμαν στο κέντρο της πόλης , ακολουθώντας την κεντρική λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου, περνώντας  μπροστά  από τα νεοκλασικά κτήρια του Δημαρχείου, των Δικαστηρίων, από τη Λέσχη Πολιτισμού, ως την  κεντρική πλατεία Γ. Μόδη, όπου αποβιβαστήκαμε. Προχωρήσαμε προς το ποτάμι, αφού πληροφορηθήκαμε την ώρα που θα έριχναν τον Σταυρό στα νερά του ποταμού Σακουλέβα, ώστε να βρεθούμε μπροστά στη Μητρόπολη, τον Άγιο Παντελεήμονα, την ώρα εκείνη, να παρακολουθήσουμε το έθιμο της ημέρας.

Μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα κάναμε βόλτες στις Λεωφόρους Ελευθερίας και Αβέρωφ, από τη μια κι από την άλλη μεριά του Σακουλέβα, ξεκινώντας από την πλατεία των Σχολείων, φωτογραφίζοντας  τα πάμπολλα αρχοντικά, σε εκλεκτικιστικό στιλ χτισμένα τα περισσότερα, θαυμάζοντας ακόμα και τα παραδοσιακά σχολικά κτίσματα. Ανακαλύψαμε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης , τον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Φλώρινας  “ Ο Αριστοτέλης ”, κοντά στην πλατεία Ηρώων 1944, την Πινακοθήκη Φλώρινας και μπήκαμε για προσκύνημα και μέσα στη Μητρόπολη.

Κατά τις  11 και κάτι χτύπησε η καμπάνα και βγήκαν οι ιερείς και οι επίσημοι, συνοδεία της μπάντας, για να ρίξουν τον Σταυρό στα παγωμένα νερά του ποταμού. Έτοιμοι ήταν καμιά δεκαριά “ γενναίοι “, ένας από τους οποίους υπήρξε τελικά ο “τυχερός” της ημέρας  και της χρονιάς... Το κρύο, βέβαια, δεν επτόησε κανέναν από αυτούς, όπως εξάλλου δεν απέτρεψε και εμάς από τις βόλτες στα στενάκια του παλιότερου τμήματος της πόλης...

Αρκετά τα όμορφα και ζεστά μαγαζάκια, καφετέριες και μεζεδοπωλεία, στις δυο πλευρές του Σακουλέβα, που φιλοξένησαν τους φίλους του Φυσιολάτρη ως την ώρα που είχαμε συνεννοηθεί να επισκεφθούμε το Αρχαιολογικό Μουσείο, περνώντας τον πεζόδρομο της Π. Μελά μέχρι το Δημοτικό Πάρκο, κοντά στο οποίο αυτό βρίσκεται. Πολύ κοντά και τα κτήρια του Σιδηροδρομικού Σταθμού.

Στο Μουσείο της Φλώρινας εκτίθενται ευρήματα από διάφορες αρχαιολογικές θέσεις του νομού, τα οποία καλύπτουν τις περιόδους από τα νεολιθικά χρόνια έως και τους βυζαντινούς χρόνους.

Αφού ενημερωθήκαμε από τους πίνακες που υπήρχαν στην πρώτη αίθουσα για τη γεωμορφολογία του νομού και την ιστορία της περιοχής από τη νεολιθική έως  το τέλος της ρωμαϊκής περιόδου, προχωρήσαμε στις 2 επόμενες αίθουσες, όπου εκτίθενται κυρίως ανάγλυφες επιτύμβιες και αναθηματικές στήλες με ποικίλα θέματα ( πορτρέτα, νεκρόδειπνα κ.ά.), ενώ στην 4η αίθουσα εντύπωση μας προξένησε το ψηφιδωτό δαπέδου, αποκολλημένο από ρωμαϊκή οικία. Ανεβαίνοντας στον 1ο όροφο περιηγηθήκαμε ανάμεσα σε ελληνιστικά και βυζαντινά ευρήματα από τη σημαντική πόλη των Πετρών Αμυνταίου αλλά και από την ελληνιστική Φλώρινα στον λόφο του Αγίου Παντελεήμονα, κεραμική, πήλινα γλυπτά, μεταλλικά αντικείμενα. Ολοκληρώσαμε την επίσκεψή μας στο Μουσείο, θαυμάζοντας τις αποτοιχισμένες τοιχογραφίες από τους ναούς του νησιού του Αγ.Αχιλλείου Πρεσπών.

Φεύγοντας από το Μουσείο συνεχίσαμε τις βόλτες μας για λίγο ως τη Δημοτική Αγορά, το νεοβυζαντινό κτήριο της Εθνικής Τράπεζας και το Νέο Πάρκο με το παγοδρόμιο και με τα δύο κορυφαία γλυπτά του Δημήτρη Καλαμάρα, τον “ Θνήσκοντα πολεμιστή” και τον “Καπετάν Κώττα”.

Ως την ώρα της συνάντησής μας για την επιστροφή στο ξενοδοχείο για τη ... σιέστα μας γευματίσαμε σε κάποιο ταβερνάκι κοντά στο ποτάμι ή στο κέντρο της πόλης.Πριν από το δείπνο μας κάναμε άλλη μια βολτίτσαστη χιονισμένη πόλη, όσοι θέλαμε, και καταλήξαμε πάλι, για τελευταία φορά στο “στέκι” μας, όπου μας περίμενε άλλη μια μουσική βραδιά, αποχαιρετιστήρια τώρα...Σάββατο πρωί, 7 Γενάρη, μέρα τ΄Αη Γιαννιού, ξεκινήσαμε με μικρή καθυστέρηση και αλυσίδες για τα ... πάτρια. Δεν επρόκειτο, φυσικά, να κινηθούμε προς Καστοριά, λόγω καιρού, αλλά σκεφτήκαμε καθ΄οδόν να περάσουμε από τον πολύ σημαντικό χώρο του Δίου, του θρησκευτικού κέντρου των αρχαίων Μακεδόνων, στη σκιά του Ολύμπου. Η ξεναγός που επιστρατεύσαμε την τελευταία στιγμή, ξεκίνησε την ξενάγησή της από το Μουσείο, τη ... ζεστή φιλοξενία του οποίου είχαμε μεγάλη ανάγκη εκείνη την ώρα. Κάποιοι επέλεξαν να περάσουν την ώρα τους στα μαγαζάκια του χωριού, κοντά στο Μουσείο.Τα ευρήματα που εκτίθενται μέσα σε αυτό παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, μια και δίνουν πολλές πληροφορίες για την καθημερινή ζωή και τις σχέσεις των Ελλήνων με τους θεούς που λατρεύονταν στον χώρο. Εκτός από τον Δία, εδώ λατρεύονταν η Δήμητρα, η Ίσιδα και άλλοι θεοί, αφιερώματα στους οποίους εκτίθενται στο ισόγειο του Μουσείου, αγάλματα, στήλες επιτύμβιες και αναθηματικές, εντυπωσιακά γλυπτά συμπλέγματα, όπως αυτό της Λήδας και του Κύκνου-Δία, επιγραφές, έργα μικροτεχνίας, κεραμική, ευρήματα από τις θέρμες και πολλά άλλα αντικείμενα από τους χώρους του αρχαιολογικού πάρκου, από τον Όλυμπο, αλλά και από άλλες πόλεις της περιοχής, όπως η Πύδνα. Στον πάνω όροφο το ενδιαφέρον μας τράβηξε η ύδραυλις του Δίου, το μουσικό όργανο που εφευρέθηκε στην Αλεξάνδρεια, τον 3ο αι. π.Χ. και αποτελείται από χάλκινους σωλήνες, όπου διοχετευόταν πεπιεσμένος αέρας κι έτσι παράγονταν οι ήχοι. Η ύδραυλις είναι ο πρόγονος του εκκλησιαστικού οργάνου της Δύσης.

Βγήκαμε από το Μουσείο και επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν, ώστε να μεταβούμε στον υπαίθριο αρχαιολογικό χώρο, λίγο πιο κάτω. Περάσαμε πρώτα από το ιερό της Δήμητρας και φτάσαμε έπειτα στο ιερό του Διός Υψίστου, με τον ναό στο βάθος και τον βωμό μπροστά του. Τα γλυπτά που βλέπει ο επισκέπτης στην αρχική τους θέση είναι αντίγραφα έργων που φιλοξενούνται στο Μουσείο. Περνώντας τη γέφυρα του μικρού ποταμού είδαμε το ιερό της Ίσιδας  πλημμυρισμένο από πηγαία νερά. Η Ίσιδα είναι η Αιγύπτια θεά, που αντικατέστησε στα ελληνιστικά χρόνια την Άρτεμη. Στο ιερό αυτό βρίσκεται και ο ναΐσκος της Αφροδίτης Υπολυμπιδίας. Προχωρήσαμε ως τα τείχη της πόλης, τις θέρμες, όπου λατρευόταν και ο Ασκληπιός, τις βεσπασιανές και τη στεγασμένη αγορά, αλλά,  επειδή δεν είχαμε χρόνο, δεν επισκεφτήκαμε το ελληνιστικό  και το ρωμαϊκό θέατρο, στα βορειοδυτικά του ιερού του Δία. Περπατήσαμε πάνω στον κεντρικό δρόμο όμως, στον οποίο βρίσκεται η μεγάλη αστική έπαυλη με το περίφημο ψηφιδωτό του Διονύσου, από το οποίο έχει λάβει και το όνομά της. Σε αυτό ο θεός αναδύεται από τη θάλασσα όρθιος μέσα στο άρμα του, συνοδεία ενός παπποσειληνού.Αφού πέσανε ... μύτες και δάχτυλα με το τσουχτερό κρύο που επικρατούσε, επιστρέψαμε στο χωριό, για να παραλάβουμε και τους υπόλοιπους φίλους. Η διαδρομή μας πλέον ήταν “καθαρή”, είχαμε από πολύ νωρίς βγάλει τις αλυσίδες, αλλά το χιόνι έπεφτε κατά τόπους και δυσκόλευε λίγο την πορεία μας. Τα καταφέραμε όμως, μετά από μια στάση και χωρίς προβλήματα σοβαρά, να επιστρέψουμε γύρω στις 10 το βράδυ στη Νίκαια, χορτάτοι από εικόνες με χιονισμένα τοπία, εμπειρίες πρωτόγνωρες και ζεστασιά από την καλή παρέα που είχαμε αυτές τις 5 μέρες στη δυτική Μακεδονία, ευχόμενοι να μπορέσουμε να επισκεφτούμε ξανά τη Φλώρινα και τις μέρες που ανάβουν τις περίφημες φωτιές, παραμονές Χριστουγέννων, οπότε γίνεται μεγάλο πανηγύρι  ...